Dit doen wij

Flora- en fauna bij bestemmingsplannen

Geplaatst: 27-03-2018

Bij de voorbereiding van een bestemmingsplan moet ook het flora- en fauna aspect worden beoordeeld. Hierbij wordt in beeld gebracht of er beschermde plant- of diersoorten in het plangebied voorkomen en of de beoogde ontwikkeling hier effect op heeft.

In eerste instantie wordt er vaak een quickscan Flora en fauna uitgevoerd. Via bureau- en veldonderzoek wordt bekeken of er binnen het plangebied beschermde plant- en/of diersoorten aanwezig zijn, of dat de locatie in potentie geschikt is voor bepaalde soorten. Als uit de quickscan blijkt dat er mogelijk beschermde soorten aanwezig zijn, is vaak meer onderzoek nodig. Er wordt dan een duidelijker beeld vereist van waar welke soorten voorkomen, en of er sprake is van belangrijke leefgebiedsfuncties.

Als er beschermde soorten aanwezig zijn, dan wordt het effect van de ruimtelijke ontwikkeling in beeld gebracht en gekeken naar alternatieven. Indien er geen alternatieven zijn wordt afgewogen wat het maatschappelijk belang is in relatie tot het beschermingsniveau van de soort. Ook wordt bekeken door welke maatregelen de schadelijke effecten kunnen worden verminderd. Dit kan bijvoorbeeld door het leefgebied van de soort elders te compenseren of door voor ecologische verbindingen te zorgen. Vaak is hiervoor een ontheffing van de Wet natuurbescherming nodig.

 

Zorgplicht

Iedereen heeft een zorgplicht in het kader van de Wet natuurbescherming (Wnb). Dat houdt in dat u werkzaamheden die nadelig kunnen zijn voor dieren en planten zoveel mogelijk nalaat. Of dat u maatregelen neemt om onnodige schade te voorkomen. Voldoet u niet aan deze zorgplicht dan wordt dat gezien als een economisch delict.

 

Praktijk

In onze praktijk blijkt dat er regelmatig beschermde diersoorten (uilen, vleermuizen) worden aangetroffen in te slopen stallen. Ook zijn er vaak beschermde dieren of planten aanwezig op locaties waar nieuwe bebouwing is gepland. Dit hoeft echter niet altijd voor vertraging te zorgen omdat de toetsing van de ontheffing pas later aan de orde komt in een procedure op grond van de Wnb en de bestemmingsplanprocedure gewoon verder doorlopen kan worden.

Het kan wel enigszins vertragend werken als er aanvullend onderzoek nodig is dat jaarrond of in bepaalde jaargetijden moet worden uitgevoerd. Ook kunnen de (aanvullende) onderzoeken en het nemen maatregelen die de negatieve effecten van de ontwikkeling verminderen hoge kosten met zich meebrengen.

 

Praktijkvoorbeeld

Een bestemmingsplan werd voorbereid voor de bouw van een nieuwe woning. Hiervoor moesten oude gebouwen worden gesloopt. Uit een quickscan bleek dat de locatie geschikt was als verblijfplaats voor vleermuizen. In een nader onderzoek bezochten ecologen de locatie drie keer in de avond/nacht en nacht/ochtend. Hieruit bleek dat in twee gebouwen grootoorvleermuizen aanwezig waren. Vaste rust- en verblijfplaatsen van vleermuizen zijn strikt beschermd, en dus leidt sloop van de gebouwen tot een overtreding van de Wnb.

Door maatregelen te nemen die het negatieve effect van de sloop op de vleermuizen verminderen (mitigerende maatregelen), kon het plan toch doorgang vinden. Hiervoor moet een mitigatieplan worden uitgewerkt en een ontheffing op grond van de Wnb worden aangevraagd bij de provincie. Ook moet een ecologisch werkprotocol worden opgesteld; uitvoering van de maatregelen en de sloop moet onder ecologische begeleiding plaatsvinden.

De maatregelen bestaan in dit geval uit het ophangen van nieuwe verblijfplaatsen in de omgeving, en de verplaatsing van de rust- en verblijfplaats uit de te slopen schuren. De daadwerkelijke sloop mag pas plaatsvinden als verzekerd is dat de maatregelen werken en de vleermuizen gebruik maken van de nieuwe verblijven.

 

Conclusie

Het is dus belangrijk om bij een wijziging van het bestemmingplan tijdig onderzoek te verrichten naar eventuele aanwezige beschermde plant- en diersoorten. Hiermee wordt in een vroeg stadium duidelijk wat de (on)mogelijkheden zijn en of het noodzakelijk is een ontheffing of vrijstelling aan te vragen.

 

Nieuws overzicht